“MCMXCIV” – Joseph Brodsky
Joseph Brodsky sinh năm 1940 ở Leningrad và định cư ở Hoa Kỳ từ năm 1972 sau khi bị chính quyền Liên Xô trục xuất. Ông được trao giải phê bình của Hiệp hội Nhà Phê bình Sách Quốc gia Mỹ năm 1986 và giải Nobel văn chương năm 1987, sau đó được bổ nhiệm làm Poet Laureate của Hoa Kỳ từ năm 1991 đến năm 1992. Ông qua đời ở New York City năm 1996.
MCMXCIV
Thời kỳ mạt: chẳng có gì và chẳng có ai để trộm.
Lính lê dương về tay không sau các cuộc viễn chinh xa xôi.
Một sybil nhầm quá khứ với tương lai như thể mình là một cái cây.
Và các diễn viên không còn được tán thưởng
quên đi những dòng thoại tuyệt vời. Quên, tuy nhiên, là mẹ
của kinh điển. Cuối cùng rồi những năm này
cũng sẽ được xem như một phiến đá cẩm thạch
với một mạng lưới mao mạch (cầu dẫn nước, hệ thống
thuế, các hầm mộ, lời đàm tiếu),
với một nhúm cỏ nhú lên từ vết nứt của nó.
Song đây là thời của sự nghèo đói và sự buồn chán,
khi không có gì để trộm, càng ít thứ để mua,
chưa kể để đem đi tặng ai đó làm quà.
Lỗi không phải của Caesar, đau khổ hơn số còn lại
vì thiếu sự xa hoa. Cũng không nên đổ lỗi cho các vì sao,
bởi mây mù dưới thấp loại bỏ trách nhiệm của các hành tinh
đối với vùng đất có cư dân: một sự vắng mặt
không thể ảnh hưởng đến một sự hiện diện. Và đây chính là nơi
mà một phiến đá cẩm thạch bắt đầu, bởi sự một mặt
là kẻ thù của phối cảnh. Có lẽ chỉ đơn giản
là các thứ, nhanh hơn cả con người, đã đánh mất
mong muốn sinh sôi. Trong sự cầm tù trắng.
Joseph Brodsky, “MCMXCIV,” trans. author, So Forth (Farrar, Straus and Giroux, 1996). This poem was first published in The New York Review of Books (June 8, 1995 Issue).
Copyright © 1994 by Joseph Brodsky | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 