“Bi ca của Fortinbras” – Zbigniew Herbert

Zbigniew Herbert (1924–1998) là nhà thơ người Ba Lan. Ông được trao nhiều giải thưởng văn học, trong đó có giải nhà nước Áo cho văn chương châu Âu năm 1965, giải Herder năm 1973, và giải Jerusalem năm 1991. Ngoài thơ, ông cũng viết tiểu luận, một số vở kịch, và văn xuôi.

Bi ca của Fortinbras

cho C.M.

Giờ chỉ còn một mình ta có thể nói chuyện hoàng tử như người với người
dẫu ngài nằm trên những bậc cầu thang và thấy không hơn một con kiến chết
không gì ngoài mặt trời đen với những tia nắng vỡ
ta không bao giờ có thể nghĩ đến bàn tay của ngài mà không mỉm cười
và giờ chúng nằm trên đá như những tổ chim rơi
chúng vẫn cứ không có gì phòng vệ như trước Đây chính là kết thúc
Hai bàn tay tách rời Thanh kiếm tách rời Cái đầu tách rời
và đôi chân của chàng hiệp sĩ trong đôi dép mềm

Ngài sẽ có đám tang của lính tuy ngài không phải một người lính
nghi lễ duy nhất mà ta biết một chút gì về
Sẽ không có nến không có tiếng hát chỉ có ngòi pháo và những tiếng nổ
nhiễu kéo trên vỉa hè mũ sắt ủng pháo ngựa kèn trống ta không biết có cái gì đẹp
đó sẽ là những thao tác của ta trước khi ta bắt đầu cai trị
ngài phải túm lấy cổ thành phố và lắc một chút

Dẫu sao ngài phải chết Hamlet ngài không phải dành cho sự sống
ngài tin vào những quan niệm pha lê mà không tin đất sét con người
luôn luôn co giật như thể săn những con chimera trong mơ
ngài ngấu nghiến lấy không khí chỉ để rồi nôn mửa
chẳng biết thứ gì con người ngài thậm chí còn không biết cách thở

Bây giờ ngài đã có yên bình Hamlet ngài đã hoàn thành những gì ngài phải
và ngài đã có yên bình Phần còn lại không phải im lặng mà thuộc về ta
ngài đã chọn phần dễ dàng hơn một mũi đâm sắc bén
nhưng cái chết anh hùng là gì so với sự thức canh vĩnh viễn
với một quả táo lạnh trên tay trên một chiếc ghế hẹp
nhìn ra một ụ kiến và mặt đồng hồ

Vĩnh biệt hoàng tử ta có những nhiệm vụ một dự án cống ngầm
một sắc lệnh về những gái lầu xanh và những kẻ ăn xin
ta cũng phải cải tiến một hệ thống nhà tù tốt hơn
bởi như ngài đã nói rất đúng Đan Mạch là một nhà tù
ta sẽ đi làm việc của mình Đêm nay nó sẽ chào đời
một ngôi sao mang tên Hamlet Chúng ta sẽ không bao giờ gặp lại
cái ta sẽ để lại sẽ không đáng là một bi kịch

Chào hay tạm biệt nhau nó không phải là việc chúng ta chúng ta sống trên những quần đảo
và vùng nước ấy những lời này chúng có thể làm gì chúng có thể làm gì thưa hoàng tử

Zbigniew Herbert, “Elegy of Fortinbras,” Selected Poems, trans. Czesław Miłosz and Peter Dale Scott (Penguin, 1968).

Copyright © 1961 by Zbigniew Herbert | Nguyễn Huy Hoàng dịch.