Zbigniew Herbert (1924–1998) là nhà thơ người Ba Lan. Ông được trao nhiều giải thưởng văn học, trong đó có giải nhà nước Áo cho văn chương châu Âu năm 1965, giải Herder năm 1973, và giải Jerusalem năm 1991. Ngoài thơ, ông cũng viết tiểu luận, một số vở kịch, và văn xuôi.
Cuối cùng con nai vàng
ngủ yên trong khoảnh rừng trống
cũng như những con dê núi
gối đầu lên đá
bò rừng kỳ lân sóc
mọi con thú nói chung
săn mồi hay hiền lành
và cả mọi loài chim
VUA MIDAS KHÔNG SĂN
một lần ông nảy ra ý nghĩ
đặt tay lên Silenus
Ba ngày ông đuổi theo hắn
cho đến khi rốt cuộc bắt được hắn
giơ nắm tay đấm
giữa hai mắt hắn và hỏi:
– điều gì tốt nhất cho con người?
Silenus hí lên
và nói:
– không là gì cả
– chết
Vua Midas trở lại cung điện
nhưng không thỏa mãn với quả tim của Silenus khôn ngoan
hầm trong rượu
ông vừa đi vừa giật râu
và hỏi những vị nguyên lão
– một con kiến sống được bao nhiêu ngày
– tại sao con chó hú trước khi chết
– ngọn núi sẽ cao bao nhiêu
nếu chất bằng xương
mọi động vật và con người quá khứ
Rồi ông triệu một người đàn ông
vẽ trên những chiếc bình đỏ
bằng lông chim cút đen
những đám cưới đám rước và cuộc săn
người khi được Midas hỏi
tại sao vẽ lại cuộc sống của những cái bóng
trả lời:
– vì cái cổ của một con ngựa phi nước đại
thì đẹp
và váy của những cô gái trẻ chơi bóng
thì như một dòng suối sống động và độc đáo
Hãy để tôi ngồi cạnh ngài
người họa sĩ vẽ bình cầu khẩn
ta sẽ nói về những người
trong sự nghiêm túc chết người
cho trái đất một hạt giống
và gom lại mười
những người sửa dép và một nền cộng hòa
đếm sao và những đồng xu
làm thơ và cúi đầu
nhặt trên cát lạc một cọng cỏ ba lá
Ta sẽ uống một chút
và triết lý một chút
và có lẽ cả hai
được tạo nên từ máu và sự ảo tưởng
cuối cùng sẽ giải phóng mình
khỏi cái nhẹ áp bức của vẻ ngoài
Zbigniew Herbert, “A Parable of King Midas,” Selected Poems, trans. Czesław Miłosz and Peter Dale Scott (Penguin, 1968).
Copyright © 1956 by Zbigniew Herbert | Nguyễn Huy Hoàng dịch.