“Khu vườn Mùa hè” – Anna Akhmatova
Anna Akhmatova sinh năm 1889 ở Odessa. Năm 1910 bà kết hôn với nhà thơ Nikolai Gumilev và cùng chồng và các nhà thơ như Osip Mandelstam và Sergey Gorodetsky lập nên trường phái thơ Acme. Năm 1912 bà xuất bản tập thơ đầu và chỉ trong chín năm bà cho ra đời thêm bốn tập thơ khác. Năm 1918 bà ly hôn với Gumilev và kết hôn với Vladimir Shileyko cho đến khi ly dị năm 1926, trong khi Gumilev bị Cheka hành quyết năm 1921. Bà có thêm một mối tình nữa với Nikolai Punin, người qua đời trong Gulag năm 1953. Thơ của Akhmatova bị chính quyền cấm xuất bản cho đến năm 1940, rồi một lần nữa sau khi Thế chiến II kết thúc. Hai tuyển tập thơ của bà được xuất bản trở lại vào các năm 1958 và 1961, nhưng phải đến năm 1987 tác phẩm vĩ đại của bà về cuộc Đại thanh trừng, Requiem (Cầu hồn), mới được xuất bản ở Liên Xô. Thay vì chọn cuộc sống lưu vong như nhiều nhà thơ cùng thời, bà ở lại Leningrad cho đến khi qua đời năm 1966.
Khu vườn Mùa hè
Tôi muốn bụi hồng trong khu vườn độc nhất ấy,
Nơi hàng rào dựng lên tinh xảo nhất trên đời,
Nơi những bức tượng còn nhớ tôi hồi trẻ,
Và tôi nhớ chúng dưới dòng nước Neva trôi.
Trong yên lặng thơm ngát giữa hàng đoạn vương giả
Tôi hình dung tiếng cột buồm kẽo kẹt, ngồi.
Và con thiên nga, vẫn vậy, bơi qua các thế kỷ,
Ngưỡng mộ vẻ đẹp của cái bóng sinh đôi.
Và trăm ngàn bước chân đã ngủ yên như chết
Của kẻ thù bạn hữu, của bạn hữu kẻ thù.
Và đám rước của những cái bóng kéo dài bất tận
Từ bình đá granit đến cánh cửa cung vua.
Những đêm trắng của tôi thì thầm ở đó
Về tình yêu thầm kín và cao cả của một người.
Và mọi thứ ửng sáng như xà cừ và ngọc bích,
Nhưng nguồn sáng được giấu đi một cách bí ẩn rồi.
Anna Akhmatova, “Летний сад” (1959).
Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 