“Ngụ ngôn về một chiếc đinh” – Zbigniew Herbert

Zbigniew Herbert (1924–1998) là nhà thơ người Ba Lan. Ông được trao nhiều giải thưởng văn học, trong đó có giải nhà nước Áo cho văn chương châu Âu năm 1965, giải Herder năm 1973, và giải Jerusalem năm 1991. Ngoài thơ, ông cũng viết tiểu luận, một số vở kịch, và văn xuôi.

Ngụ ngôn về một chiếc đinh

Vì thiếu một chiếc đinh mà vương quốc sụp đổ
– dạy sự khôn ngoan mẫu giáo – nhưng ở vương quốc chúng ta
đã lâu rồi không có đinh không có và sẽ không bao giờ có
bất kể những chiếc đinh nhỏ để treo một bức tranh
lên tường hay những chiếc đinh lớn để đóng một cỗ săng

nhưng bất chấp chuyện này hay biết đâu chính vì thế
vương quốc lưu tồn và được các vương quốc khác ngưỡng mộ
làm sao người ta sống được nếu không có đinh giấy và dây
những viên gạch ôxy tự do và bất cứ gì khác nữa
hiển nhiên họ có thể bởi vương quốc vẫn tồn tại và lưu tồn

người ta sống trong nhà ở xứ này không phải trong hang
các nhà máy bốc khói trên thảo nguyên tàu đi qua đài nguyên
và tàu thủy kêu be be trên đại dương lạnh lẽo
có quân đội cảnh sát một con dấu quốc ca và quốc kỳ
bề ngoài mọi thứ đều giống mọi nơi khác trên thế giới

nhưng chỉ ở bề ngoài bởi vương quốc chúng ta
không phải sáng tạo của tự nhiên hay sáng tạo của con người
dường như được xây cố định trên những khúc xương voi ma mút
thực tế nó yếu ớt như thể bị mắc kẹt
giữa hành động và ý nghĩ tồn tại và không tồn tại

những gì là thật một chiếc lá một hòn đá thì rơi
nhưng những bóng ma thì sống lâu một cách bướng bỉnh bất chấp
mặt trời mọc và lặn những sự quay của các thiên thể
trên trái đất bị làm nhục rơi những giọt nước mắt của các thứ

Zbigniew Herbert, “The Fable About a Nail,” Elegy for the Departure and Other Poems, trans. Bogdana and John Carpenter (Ecco Press, 1999).

Nguyễn Huy Hoàng dịch.